#34 Quebec , Puso ng Pranses-Canadians

Ni P. E. Bryden
Translated by Ian Estrada



Ang Quebec ang pinakamatandang probinsiya sa Canada . Simula pa noong 1608 matapos madiskubre ni French explorer Samuel de Champlain ang pangpang ng St. Lawrence River, at magtayo ng isang lugar na pwedeng pagtayunan ng kuta ng mga Pransiya sa America na tinawag na Quebec City. Kahit na idineklara ni Champlain ang pagtuklas at unang tao sa Quebec , bago pa ang mga Pransiya, ang lugar ay naging tahanan na ng mga katutubong Iroquois at Algonquin First nations at sa hilagang bahagi ay mga Inuit.



Ngunit, ang pagtatag ng Quebec ay hindi naging madali para sa mga Pranses, dahil sa gusto nilang gawin ang lugar bilang sentro ng kalakal ng probinsiya. Sinuyod nila ang buong Quebec upang makahanap ng ginto at naghanap ng daan papuntang sa Tsina upang makipagpalit ng kalakal. Nagkipagpalitan din ng mga fur sa North America at Europa. Naging interesado rin ang mga Pranses sa mga katutubo ng Canada at ipinakilala ang relihiyon Kristiyano. Nahirapan din ang mga Pranses dahil kaagaw nila noon ang mga Ingles na interesado rin sa Quebec . Dugo’t pawis ang naging puhunan ng mga Pranses dahil sa umiiral na digmaan Britanya at Pranses.



Pitong taong nagtagal ang digmaang Pransiya at Britanya, simula noong 1756 at 1763. Ang Quebec ay naging matatag na base ng Pransiya at walang anumang magawa ang Britanya sa matibay ng depensa nito. Nahinto lang ang digmaan noong 1759 matapos matalo ng Ingles ang mga Pranses sa Battle of the Plains of Ambraham. Sa labanang ito, lumambot ang kampanya ng Pransiya at hinayaan sakupin ng Britanya ang probinsiyang Quebec .



Gayunpaman, kahit nasa ilalim na ng Britanya ang pamumuno ng Quebec , hindi naalis ang kulurang Pranses. Mula pa noong masakop ang mga Ingles naging kolonya pa rin ng Pransiya ang lugar. Lumago ang ekonomiya, ngunit kahit ang Montreal at Quebec City ay sentro ng kalakal, ang edukasyon at pinansyal ay nasa kamay parin ng mga Ingles.



Dahil sa nagkaroon ng matinding diskriminasyon, ang mga mayayaman, makapangyarihan at namumuno ay nasa hanay lamang ng Ingles at wala sa Pranses. Noong 1830, nag-aklas ang mga Canadian na nagsasalita ng Pranses upang iparating sa Britanya na magkaroon ng pantay-pantay na estado ng buhya sa Canada sa pinagsamang dalawang kultura.



Ngunit hindi naging maganda ang pagsama ng dalawang kolonya ang France at English. Ang solusyon ay ang paghiwalayin ang dalawa. Ang Quebec ay sa mga French at Ontario sa mga English, kasama ang iba pang British North American Colonies at dito nabuo ang Canada.



Ang Quebec ay nanatiling probinsiyang nagsasalita ng Pranses ng Canada . Napulitika ang kultura matapos maimpluwensiyahan ng French-Canadian. Napanatiling tradisyonal ang pamumuhay hanggang ika-20th siglo. Noong 1960s, sa ilaim ng pamumuno ni Premier Jean Lesage, ipinakilala ang pagamit ng hydro electric power, nagkaroon ng pagbabago sa sistema ng edukasyon at napalago ang pananalapi. Kabilang ito sa “French Canadian nationalism” o ang tinawag na The Quiet Revolution, na kilala ang Quebec bilang isang estado ng mga nagsasalita ng Pranses sa Canada . #30#